Apostolat Margaretka

Apostolat Margaretka to jeden z ważniejszych i prężniej rozwijających się ruchów w Kościele katolickim. Jak narodziła się ta inicjatywa i jakie osoby odegrały w tej historii kluczowe znaczenie? Czy wierni w Polsce także mocno zaangażowali się w pochodzący zza oceanu ruch religijny i jaki stosunek ma do niego Polski Episkopat? Jak dziś rozwija się Apostolat Margaretka oraz jakie jest jego znaczenie we współczesnych realiach?

Czym jest Apostolat Margaretka?

Apostolat Margaretka to wyjątkowy ruch modlitewny, który funkcjonuje w ramach Kościoła katolickiego. Wspólnota ta skupia się wokół modlitwy za kapłanów. Idea jest następująca: grupa złożona z 7 osób świeckich (ewentualnie 7 rodzin) postanawia modlić się za wybranego księdza – każda z nich robi to jednak tylko w określony dzień tygodnia. Co bardzo ważne, jest to przyrzeczenie wieczyste, czyli wierni zobowiązują się do takiej modlitwy aż do końca swojego życia.^[1]

Skąd wzięła się nazwa tej inicjatywy modlitewnej? Otóż margaretka (czyli jastrun właściwy) to pospolita roślina, która została wybrana na logo Apostolatu. Zobowiązanie podejmowane przez grupę wiernych jest przedstawiane w formie graficznej przy wykorzystaniu rysunku właśnie tego kwiatka o 7 płatkach. Grupa, która zadeklarowała modlitwę za konkretnego kapłana, zazwyczaj przedstawia swoje zobowiązanie na obrazku z margaretką. Na każdym z płatków zapisywane jest imię i nazwisko jednego z uczestników modlitwy, a w środku margaretki podane są dane osoby duchownej, w intencji której odprawiane są modły.

Taka forma modlitwy  umożliwia osobom wierzącym wspieranie swoich duszpasterzy w sposób bardziej zorganizowany i systematyczny. Modlą się oni przede wszystkim za wytrwałość kapłanów w powołaniu i ich świętość, jednocześnie pokazując swoją solidarność z nimi. Istotę tej religijnej aktywności świetnie ujmuje określenie „duchowa adopcja kapłana w modlitwie”^[1]. Skąd jednak wziął się pomysł na stworzenie Apostolatu Margaretka? Żeby odpowiedzieć na to pytanie, trzeba przenieść się do Kanady lat 30. XX w.

Geneza Apostolatu Margaretka – postać Margaret O’Donnell

To właśnie w kanadyjskim mieście Aylmer w prowincji Quebec w 1933 r. na świat przyszła Margaret O’Donnell. Jej rodzina była bardzo religijna, a dzieciństwo szczęśliwe. Jednak, kiedy dziewczynka skończyła 18 lat (niektóre źródła mówią o wieku 13 lat)^[2], zapadła na bardzo groźną chorobę zakaźną, czyli Polio (inaczej chorobę Heinego-Medina). Doprowadziła ona do niemal całkowitego paraliżu Margaret – odtąd mogła ona ruszać tylko głową.^[1]

Pomimo tak strasznej odmiany losu i  nieustającego bólu, Margaret O’Donnell nie straciła wiary. Swoją ciężką chorobę potraktowała jako powołanie od Boga i postanowiła ofiarować swoje cierpienie w intencji kapłanów, parafii i całego Kościoła katolickiego. Jej wielka wiara i oddanie Bogu przyciągały wielu ludzi, w tym licznych księży, którzy prosili ją o wsparcie duchowe. Pełna ciepła i dobroci postawa chorej kobiety poruszała wszystkich, gdyż potrafiła ona wznieść się ponad osobistą tragedię. W kontekście przyszłego ruchu religijnego warto dodać, że Margaret często dawała odwiedzającym ją osobom kwiaty, a szczególnie upodobała sobie właśnie margaretki. Jej śmierć nastąpiła w 1978 r. – co znamienne, stało się to w Wielki Piątek, czyli dzień, w którym w Kościele upamiętnia się męczeńską śmierć Jezusa Chrystusa.

Powstanie Apostolatu Margeretka i jego rozwój

Osobowość Margaret, jej postawa i całe życie okazały się szczególną inspiracją dla profesor Louise Ward. Kobiety poznały się osobiście, a zafascynowana tą niemal „świętą” postacią pani profesor zapragnęła kontynuować jej duchowe dziedzictwo. W 1981 r. w parafii św. Marka w Aylmer (Quebec, archidiecezja Gatineau) założyła apostolat, na co za zgodził się lokalny biskup Adolphe E. Proulx. Ruch nazwano Apostolat Margaretka na cześć Margaret O’Donnell, a na patronkę ruchu wybrana została Najświętsza Maryja Panna Matka Kościoła. Z kolei polny kwiat margaretka z 7 płatkami stał się, jak już wspomnieliśmy, logo tej inicjatywy modlitewnej.^[3]

Apostolat szybko zyskał popularność w Kanadzie i do dziś jest jednym z kilku najważniejszych ruchów katolickich w tym kraju. Z kolei dzięki świadectwom franciszkanów z Medjugorie rozprzestrzenił się także na kraje europejskie. Do tego miasta położonego na terenie dzisiejszej Bośni i Hercegowiny pielgrzymowało już wtedy wielu wiernych, także z Kanady, ponieważ tu doszło do słynnych objawień maryjnych, a miejscowość stała się miejscem kultu religijnego. Przybyła tu też Louise Ward, która nie tylko spotkała się z proboszczem tutejszej parafii, ojcem Jozo Zovko, ale też założyła dla niego margaretkę.^[1] Duchowny był niesamowicie poruszony tą inicjatywą, a później dawał przekonujące świadectwo jej siły i mocno zachęcał pielgrzymów do tworzenia takich grup modlitewnych dla innych duszpasterzy. To przyczyniło się do dynamicznego rozwoju Apostolatu Margaretka także wśród katolików spoza Kanady.

Apostolat Margaretka w Polsce

Do Polski Apostolat Margaretka dotarł w 1998 r. drogą nieoficjalną i oddolną, czyli zapoczątkowali go sami wierni. Najczęściej znajomość tej inicjatywy religijnej wynikała z pielgrzymek polskich katolików do Medjugorie. Dzięki nim także w naszym kraju zaczęto zakładać pierwsze margaretki, a ruch przybrał na intensywności od 2009 r. Wtedy to założone zostało Centrum Apostolatu Margaretka – Ośrodek Krzewienia Modlitwy za Kapłanów w Polsce.^[4] Organizacja ta stworzona została jako część międzynarodowej inicjatywy powołanej do życia w celu systematycznej modlitwy za osoby duchowne.

Ogromne znaczenie ma także to, że papież Benedykt XVI ogłosił okres od czerwca 2009 r. do czerwca 2010 r. „Rokiem Kapłańskim”, a jego hasłem „Wierność Chrystusa, wierność kapłana”.^[5] W ten temat przewodni idealnie wpisywał się właśnie Apostolat Margaretka, który służy przecież wspieraniu osób duchownych w pozostawaniu wiernym Bogu. Nie można się więc dziwić, że idea modlitwy za poszczególnych kapłanów spotkała się z ciepłym przyjęciem zarówno ze strony osób świeckich, jak i duchownych. W wielu polskich parafiach zaczęto organizować grupy modlitewne na wzór margaretek, a następnie także specjalne pielgrzymki czy rekolekcje z nimi związane.

Od tego czasu Apostolat Margaretka stale zyskiwał na znaczeniu w społecznościach katolickich w naszym kraju. W związku z tym Kościół Rzymskokatolicki w Polsce postanowił podjąć kroki w celu zapewnienia dalszego rozwoju ruchu zgodnie ze swoim nauczaniem oraz tzw. dyscypliną Kościoła. Najpierw kardynał Stanisław Dziwisz w 2014 r. wyznaczył diecezjalnego duszpasterza Apostolatu (Archidiecezja Krakowska) – został nim ksiądz Bogusław Nagel. Natomiast 2 lata później podczas 372. Zebrania Plenarnego Konferencja Episkopatu Polski powołała tegoż kapłana na duszpasterza krajowego (a dokładnie Opiekuna Krajowego Apostolatu Modlitwy za Kapłanów „Margaretka”). Jednocześnie wielu biskupów poszło w ślady kardynała Dziwisza i także ustanowiło, który ksiądz w ich diecezji będzie odpowiedzialny za czuwanie nad ruchem margaretek. W 2016 r. powstała też Ogólnopolska Księga Apostolatu Modlitwy za Kapłanów Margaretka. To forma rejestru, do którego poprzez specjalną stronę  online wpisywane są wszystkie zakładane grupy modlitewne tego rodzaju. Dzięki opisanym działaniom podjętym przez lokalny Kościół ruch margaretek jest w Polsce skoordynowany i dobrze zorganizowany.^[3]

W tej chwili grupy modlitewne margaretki działają w zdecydowanej większości diecezji w Polsce. W ramach ruchu organizowane są rozmaite wydarzenia, takie jak np. rekolekcje, dni skupienia czy coroczne pielgrzymki. Największym z nich jest ogólnopolska pielgrzymka margaretek do Kalwarii Zebrzydowskiej, podczas której tysiące uczestników modli się – oczywiście w intencji kapłanów.^[6] Warto też wspomnieć, że Apostolat Margaretka współpracuje z innymi wspólnotami katolickimi, przykładowo Ruchem Rodzin Nazaretańskich czy Grupą Modlitwy św. Ojca Pio. Szczegółowe informacje o wydarzeniach organizowanych w ramach ruchu znajdziesz na oficjalnej stronie Krajowego Duszpasterstwa Apostolatu Modlitwy za Kapłanów „Margaretka”.

Apostolat Margaretka dzisiaj

Apostolat Margaretka istnieje już od ponad 40 lat, ale jego przesłanie jest dziś nadal aktualne, a znaczenie dla wspólnoty katolickiej – ogromne. Współczesny świat wystawia duchowieństwo na wyjątkowo trudną próbę, a kapłaństwo jest dla coraz większej liczby osób niezrozumiałe. Dlatego taka inicjatywa to niezwykle ważne świadectwo wiary i solidarności świeckich z kapłanami.

Trzeba też zaznaczyć, że Apostolat Margaretka to wciąż rozwijająca się inicjatywa, która stopniowo poszerza swoje działania, np. włączając modlitwę w intencji nowych powołań kapłańskich i zakonnych czy wsparcie dla kapłanów będących w kryzysie. Niektóre parafie przygotowują „tablice margaretek”, na których przedstawiani są kapłani objęci modlitwą oraz osoby uczestniczące w Apostolacie. Co bardzo ważne, Apostolat Margaretka jest też zawsze otwarty dla nowych członków. Ruch jest łatwo dostępny bez względu na miejsce zamieszkania – działa w dużych miastach i w małych parafiach. Jest też promowany przez media katolickie i przez Internet, dzięki czemu dociera również do młodszych osób.

Apostolat Margaretka – wielka siła małych płomyków

Fenomen Apostolatu Margaretka polega na tym, że jest to bardzo prosta, a zarazem naprawdę głęboka inicjatywa modlitewna. Pomysł, który legł u jej podstaw, czyli modlitwa 7 osób w intencji 1 kapłana, szybko przyjął się nie tylko w rodzimej Kanadzie, ale też w wielu innych zakątkach świata. Zdobył również wielu zwolenników w Polsce, a Polski Episkopat nie tylko dał mu „zielone światło”, ale też wsparł jego rozwój poprzez działania odgórne.

Wszystko to sprawia, że ruch ten rozwija się wyjątkowo dynamicznie i wydaje się, że tak też będzie jeszcze przez wiele lat. Cytując jego założycielkę, Louise Ward: „Margaretki są małymi płomykami, jednak ich modlitwa może rozpalić cały Kościół.”^[3]

Przypisy:

1. Witryna Parafii św. Mikołaja w Jedlni, Margaret O’Donnell (1933-1978). Dostępne na: https://www.jedlnia.com.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=170&Itemid=1692 [dostęp: 2025-05-05].[↩][↩][↩][↩]
2. Wikipedia, Apostolat Margaretka. Dostępne na: https://pl.wikipedia.org/wiki/Apostolat_Margaretka [dostęp: 2025-05-05].[↩]
3. Witryna Krajowego Duszpasterstwa Apostolatu Modlitwy za Kapłanów „Margaretka”, Apostolat Modlitwy za Kapłanów Margaretka. Dostępne na: https://www.apostolatmargaretka.pl/wp-content/uploads/2018/07/Broszura-online.pdf [dostęp: 2025-05-05].[↩][↩][↩]
4. Witryna dotycząca Apostolatu Margaretka, Apostolat Modlitwy za Kapłanów Margaretka. Dostępne na: http://www.margaretka.org.pl/pl/ [dostęp: 2025-05-05].[↩]
5. Wikipedia, Rok Kapłański. Dostępne na: https://pl.wikipedia.org/wiki/Rok_Kap%C5%82a%C5%84ski [dostęp: 2025-05-05].[↩]
6. Portal Radia Maryja, XVI Ogólnopolska Pielgrzymka Apostolatu Margaretka do Kalwarii Zebrzydowskiej. Dostępne na: https://www.radiomaryja.pl/kosciol/xvi-ogolnopolska-pielgrzymka-apostolatu-margaretka-do-kalwarii-zebrzydowskiej/ [dostęp: 2025-05-05].[↩]