PZPN – struktura, zadania i rola w polskiej piłce nożnej

PZPN, czyli Polski Związek Piłki Nożnej to organizacja, która reprezentuje i kształtuje polski futbol. Co to jednak dokładnie oznacza? Czym tak naprawdę zajmuje się PZPN i jakie ma kompetencje? Żeby to zrozumieć, szczegółowo przyjrzymy się historii, strukturze, zadaniom i uprawnieniom Związku, który rządzi piłką nożną w Polsce.

Historia PZPN

Początki PZPN

Zaledwie rok po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, w dniach 20-21 grudnia 1919 r. w Warszawie odbył się 1. zjazd 31 polskich klubów piłki nożnej. Podczas tego spotkania zostało powołane do życia stowarzyszenie o nazwie Polski Związek Piłki Nożnej. W zjeździe wzięło udział po 1 reprezentancie z różnych polskich klubów piłkarskich, m.in. z Krakowa, Lwowa, Łodzi, Poznania czy Warszawy^[1].

Uczestnicy tzw. 1. Założycielskiego Zgromadzenia PZPN stworzyli statut stowarzyszenia, a na jego siedzibę wybrali Kraków (do Warszawy przeniesiona została w 1928 r.). Funkcję prezesa jako pierwszy objął Edward Cetnarowski, działacz klubu Cracovia. Jednocześnie opracowano regulamin mistrzostw Polski zaplanowanych na sezon 1920, wyznaczono terytoria związków okręgowych oraz stworzono pierwsze komitety organizacyjne poszczególnych okręgowych związków piłki nożnej.

Tak rozpoczęło się porządkowanie polskiej sceny piłkarskiej, które było kontynuowane w kolejnych latach. Wkrótce PZPN wstąpił do Polskiego Komitetu Olimpijskiego (1920 r.), a następnie do Międzynarodowej Federacji Piłki Nożnej, czyli FIFA (1923 r.), dzięki czemu polskie zespoły mogły rywalizować w międzynarodowych turniejach piłkarskich.

Okres międzywojenny

W II Rzeczypospolitej PZPN pełnił już niepodważalną rolę głównego organizatora krajowego futbolu. W 1921 r. rozegrano pierwsze oficjalne Mistrzostwa Polski w piłce nożnej (pierwszym mistrzem kraju została  Cracovia)^[2], a reprezentacja narodowa zagrała swój debiutancki mecz – przeciwko Węgrom (niestety przegrany)^[3]. W 1924 r. Polska wystąpiła na Igrzyskach Olimpijskich w Paryżu, a w 1938 r. wzięła udział w Mistrzostwach Świata we Francji (tu, choć Polacy odpadli po dramatycznym meczu z Brazylią 5:6, wzbudzili powszechny podziw)^[4]. W tych pierwszych latach działalności PZPN jego pozycja na mapie europejskiego futbolu dobrze się ugruntowała.

Lata powojenne i PRL

Co oczywiste, II wojna światowa wstrzymała działalność PZPN, ale została ona wznowiona już w 1945 roku^[5]. Niestety nowe realia polityczne mocno wpłynęły na sposób funkcjonowania Związku – został on upolityczniony i podporządkowany władzom państwowym, podobnie jak wiele innych instytucji sportowych. W 1951 r. PZPN został w ogóle rozwiązany przez władze PRL, a na jego miejsce powołano Sekcję Piłki Nożnej podporządkowanej państwowemu GKKF (Głównemu Komitetowi Kultury Fizycznej). Organizacja ta wprowadziła wiele nietrafionych rozwiązań wzorowanych na tych z ZSRR. Kiedy jednak przyszła polityczna „odwilż”, z końcem 1956 r. PZPN został reaktywowany^[1].

Po tym czasie przyszły spore sukcesy polskiej piłki nożnej, która stała się „narodowym sportem” Polaków. Do największych należy złoto zdobyte na Olimpiadzie w 1972 r. oraz  trzecie miejsce na Mistrzostwach Świata – wywalczone w 1974 i 1982 r.^[3].

Współczesność

Zmiana ustroju politycznego Polski, jaka nastąpiła w 1989 r., przyniosła także konieczność reformy struktur sportowych, w tym PZPN. Związek uniezależnił się od bezpośredniej kontroli państwowej i stopniowo zaczął wdrażać nowoczesne modele zarządzania piłką nożną.

Jednak w najnowszej historii organizacji wystąpiło też kilka skandali. W 1998 r. doszło do głośnego sporu między władzami Związku a Urzędem Kultury Fizycznej i Turystyki, który skutkował zawieszeniem prezesa (Mariana Dziurowicza) i działaczy PZPN oraz ustanowieniem kuratora. Jednak interwencja FIFA i UEFA, które zagroziły sankcjami wobec Polski za naruszanie autonomii sportu, doprowadziła do cofnięcia tych decyzji i wyboru nowego prezesa (Michała Listkiewicza). Po raz kolejny PZPN trafiał pod kuratelę państwa w 2007 r. i ponownie w 2008 r. – w związku z aferą korupcyjną. Jednak za każdym razem presja międzynarodowych federacji i groźba izolacji polskiej piłki nożnej na arenie międzynarodowej prowadziły do szybkiego odwoływania decyzji organów państwowych^[1].

Po tym kontrowersyjnym okresie nastąpiły lepsze czasy dla PZPN. Przede wszystkim zreformowano system rozgrywek ligowych w Polsce: od sezonu 2008/2009 wprowadzono 4 centralne poziomy rozgrywek^[6], a od 2024/2025 –baraże i zmiany w zasadach awansów i spadków^[7]. Kluczowym momentem była na pewno współorganizacja Mistrzostw Europy w 2012 r. – największego turnieju piłkarskiego, jaki odbył się jak dotąd na terytorium naszego kraju. Dzięki niemu nastąpił intensywny rozwój infrastruktury sportowej, a wizerunek PZPN mocno się poprawił. Wiele reform przyniosła także kadencja na stanowisku prezesa Zbigniewa Bońka (od października 2012 r.). M.in. zrezygnowano z kosztownej budowy nowej siedziby Związku, utworzono Centralną Ligę Juniorów i Szkołę Trenerów PZPN oraz wprowadzono wymóg znajomości języka polskiego wśród zawodników kadry narodowej^[1].

Prezesi PZPN na przestrzeni lat – pełna lista

Przez ponad 100 lat istnienia Polskiego Związku Piłki Nożnej funkcję prezesa pełniło wielu działaczy – zarówno sportowych, jak i politycznych. Poniżej przedstawiamy chronologiczną listę prezesów PZPN:

• Edward Cetnarowski (1919–1928)
• Władysław Bończa-Uzdowski (1928–1937)
• Kazimierz Glabisz (1937–1939)
• Tadeusz Kuchar (1945–1946)
• Władysław Bończa-Uzdowski (1946–1949)
• Andrzej Przeworski (1949–1951)
• Jerzy Bordziłowski (1951–1953)
• Jan Rotkiewicz (1953–1954)
• Roman Gajzler (1954-1954)
• Władysław Rajkowski (1954–1956)
• Stefan Glinka (1956–1961)
• Wit Hanke (1961–1966)
• Wiesław Ociepka (1966–1972)
• Stanisław Nowosielski (1972–1973)
• Jan Maj (1973–1976)
• Edward Sznajder (1976–1978)
• Józef Ostaś (po.) (1978-1978)
• Marian Ryba (1978–1981)
• Jerzy Białek (po.) (1981-1981)
• Włodzimierz Reczek (1981–1985)
• Edward Brzostowski (1985–1986)
• Zbigniew Jabłoński (1986–1989)
• Jerzy Domański (1989–1991)
• Kazimierz Górski (1991–1995)
• Marian Dziurowicz (1995–1999)
• Michał Listkiewicz (1999–2008)
• Grzegorz Lato (2008–2012)
• Zbigniew Boniek (2012–2021)
• Cezary Kulesza (od 2021)

Uwaga! Na liście nie zamieściliśmy komisarzy wprowadzonych przez władze państwowe, a jedynie oficjalnych prezesów wybranych przez Walne Zgromadzenie. Przypominamy też, że w l. 1951–1956 zamiast PZPN funkcjonowała Sekcja Piłki Nożnej GKKF, więc na liście widnieją nazwiska osób pełniących funkcję prezesa tej organizacji zastępczej. Warto też zauważyć, że niektórzy pełnili swoją funkcję przez dłuższy czas niż 4 lata. Przykładowo Zbigniew Boniek był prezesem PZPN przez 2 kolejne kadencje, a dodatkowo pandemia COVID-19 wydłużyła okres drugiej kadencji o rok (wybory zostały przełożone z 2020 na 2021 r.)^[1].

PZPN w FIFA i UEFA

Polski Związek Piłki Nożnej niemal od początku istnienia dążył do integracji z międzynarodowymi strukturami piłkarskimi. Jak wspomnieliśmy wcześniej, do FIFA został przyjęty już 4 lata po powstaniu (1923 r.). Członkostwo w tej międzynarodowej organizacji dało polskim zespołom możliwość uczestniczenia w prestiżowych rozgrywkach i turniejach, takich jak Mistrzostwa Świata w piłce nożnej. Jednocześnie przystąpienie do FIFA miało znaczenie symboliczne: oznaczało pełnoprawne uznanie Polski jako niezależnego państwa także w sferze sportu^[1].

Kolejnym ważnym krokiem było wstąpienie w 1955 r. PZPN do Unii Europejskich Związków Piłkarskich (UEFA), która powstała zaledwie rok wcześniej. Celem tej organizacji jest koordynacja i rozwój piłki nożnej w Europie, w tym urządzanie kontynentalnych rozgrywek klubowych i reprezentacyjnych. Członkostwo PZPN w UEFA otworzyło przed polskim futbolem nowe perspektywy. Zespoły z Polski mogły dzięki temu brać udział w rozgrywkach typu Liga Mistrzów, Liga Europy czy Mistrzostwa Europy. Z kolei PZPN zyskał możliwość współpracy z innymi federacjami europejskimi, uczestnictwa w szkoleniach oraz wpływu na kształt regulacji piłkarskich obowiązujących w Europie.

Obecność PZPN w strukturach FIFA i UEFA ma również ogromne znaczenie z punktu widzenia prestiżu i finansowania. Dzięki temu możliwe jest korzystanie z programów np. rozwoju infrastruktury czy szkolenia młodzieży. Dodatkowym plusem jest możliwość organizacji dużych imprez międzynarodowych, czego najlepszym przykładem było współorganizowanie przez Polskę wraz z Ukrainą Euro 2012 (tu ciekawe podsumowanie wydarzenia).

Lista członków PZPN

Wojewódzkie Związki Piłki Nożnej

W każdym województwie istnieje Wojewódzki Związek Piłki Nożnej (ZPN), który jest członkiem PZPN. W całym kraju mamy więc 16 takich członków:

1. Dolnośląski Związek Piłki Nożnej
2. Kujawsko-Pomorski Związek Piłki Nożnej
3. Lubelski Związek Piłki Nożnej
4. Lubuski Związek Piłki Nożnej
5. Łódzki Związek Piłki Nożnej
6. Małopolski Związek Piłki Nożnej
7. Mazowiecki Związek Piłki Nożnej
8. Opolski Związek Piłki Nożnej
9. Podkarpacki Związek Piłki Nożnej
10. Podlaski Związek Piłki Nożnej
11. Pomorski Związek Piłki Nożnej
12. Śląski Związek Piłki Nożnej
13. Świętokrzyski Związek Piłki Nożnej
14. Warmińsko-Mazurski Związek Piłki Nożnej
15. Wielkopolski Związek Piłki Nożnej
16. Zachodniopomorski Związek Piłki Nożnej^[1]

ZPN stanowią filary organizacyjne PZPN na poziomie regionalnym. Do nich należy prowadzenie rozgrywek ligowych w niższych klasach rozgrywkowych, organizacja turniejów młodzieżowych, nadzór nad lokalnymi klubami czy wspieranie inicjatyw szkoleniowych w danym regionie.

Ponadto Wojewódzkie Związki Piłki Nożnej uczestniczą w procesach decyzyjnych Związku. Każdy z nich ma swojego przedstawiciela na Walnym Zgromadzeniu Delegatów PZPN, który bierze udział w podejmowaniu różnych decyzji (np. wyborze związkowych władz)^[8].

Kluby sportowe

Członkami PZPN są także kluby sportowe, które posiadają sekcje piłki nożnej lub są klubami jednosekcyjnymi (zajmującymi się tylko futbolem) – zarówno te z Ekstraklasy, jak i amatorskie drużyny z lig okręgowych i klas niższych. Każdy taki klub jest formalnie zarejestrowanym członkiem Związku i podlega jego regulacjom oraz systemowi licencyjnemu^[1]. Dlatego też kluby piłkarskie pełnią nie tylko rolę ośrodków rozwoju sportowego. One również mają głos w sprawach PZPN: delegują swoich przedstawicieli na zebrania, wpływają na decyzje podejmowane w strukturach Związku i uczestniczą w jego wyborach^[8].

Warto zdawać sobie sprawę, że struktura członkowska PZPN tworzy gigantyczną społeczność. W jej skład wchodzą bowiem tysiące klubów, setki tysięcy zawodników, trenerów, działaczy i wolontariuszy.

Struktura PZPN

Nic więc dziwnego, że Polski Związek Piłki Nożnej ma bardzo rozbudowaną strukturę organizacyjną, w której każdy element posiada jasno określoną rolę. Sprawdźmy, jak to wszystko działa.

Struktura organizacyjna

Zacznijmy od funkcji legislacyjnej, którą pełni Walne Zgromadzenie Delegatów. Jest to najwyższy organ uchwałodawczy PZPN – w jego kompetencji leży m.in. wybór prezesa, zatwierdzanie sprawozdań finansowych czy uchwalanie zmian w statucie Związku (tutaj zapoznasz się z aktualnym statutem PZPN). Jak stanowi ten dokument (art. 22), w skład organu wchodzi 118 delegatów, z których większość stanowią przedstawiciele Wojewódzkich Związków Piłki Nożnej (60 delegatów) oraz klubów Ekstraklasy i Pierwszej Ligi (50 delegatów). Pozostali członkowie Walnego Zgromadzenia Delegatów to reprezentanci Stowarzyszenia Trenerów Piłki Nożnej, Stowarzyszenia Sędziów Piłki Nożnej, Piłki nożnej kobiet i futsalu. Kadencja organu trwa 4 lata^[8].

Działalnością Związku pomiędzy zjazdami kieruje Zarząd PZPN. Jego skład wybierany jest przez Walne Zgromadzenie Delegatów też na 4 lata, a poza prezesem tworzy go 5 wiceprezesów i 12 członków Zarządu (art. 35 statutu PZPN). Co ważne, dana osoba może zostać wybrana na prezesa maksymalnie 2-krotnie. Kompetencje Zarządu PZPN obejmują m.in. realizację uchwał Walnego Zgromadzenia Delegatów, zarządzanie majątkiem i finansami Związku, uchwalanie regulaminów i przepisów, organizację rozgrywek piłkarskich, powoływanie organów i komisji, zatrudnianie kluczowych pracowników, podejmowanie strategicznych decyzji dotyczących funkcjonowania polskiej piłki nożnej i reprezentowanie organizacji na zewnątrz (art.36 statutu PZPN).

Ważną rolę pełni także Komisja Rewizyjna, która stanowi organ kontrolny PZPN. Jej głównym zadaniem jest nadzorowanie działalności finansowej i organizacyjnej Związku. 7-osobowa Komisja działa niezależnie od Zarządu i składa sprawozdania przed Walnym Zgromadzeniem Delegatów (art. 42 statutu PZPN).

Organy jurysdykcyjne

W PZPN funkcjonuje kilka organów jurysdykcyjnych, które odpowiadają za rozstrzyganie sporów, egzekwowanie przepisów i orzekanie w sprawach dyscyplinarnych (art. 43 i 44 statutu). Do najważniejszych należą (art.45):

• Komisja Dyscyplinarna – zajmuje się m.in. karami dla zawodników, trenerów i klubów za przewinienia regulaminowe czy niewłaściwe zachowanie.
• Najwyższa Komisja Odwoławcza – rozpatruje odwołania od decyzji Komisji Dyscyplinarnej i innych organów Związku.
• Piłkarski Sąd Polubowny – organ rozstrzygający spory cywilnoprawne między członkami PZPN, np. dotyczące kontraktów czy transferów^[8].

Organy wykonawcze

Do organów wykonawczych należy przede wszystkim wspomniany już Zarząd PZPN, ale też Komisja ds. Nagłych. Odpowiadają one za bieżące kierowanie Związkiem i realizację uchwał Walnego Zgromadzenia Delegatów^[8].

Jednak w praktyce działalność tych głównych organów wspierają liczne wydziały i komisje PZPN. Łącznie są to 24 stałe jednostki, których zadaniem jest realizacja konkretnych zadań statutowych, przygotowywanie projektów uchwał, opiniowanie spraw oraz nadzór nad wybranymi obszarami funkcjonowania polskiej piłki nożnej. Przykładowo istnieje Komisja ds. Licencji Klubowych (Ekstraklasy, I ligi, II ligi), Komisja ds. Piłkarstwa Kobiecego, Komisja ds. Bezpieczeństwa na Obiektach Piłkarskich czy Komisja ds. Fair Play (pełna lista komisji).

Organy administracyjne

Na co dzień funkcjonowanie PZPN wspiera rozbudowane zaplecze administracyjne. Jego centralnym organem formalnym jest Sekretariat Generalny, który odpowiada za bieżące zarządzanie operacyjne PZPN. Realizuje on decyzje Zarządu, koordynuje poszczególne działania, zapewnia obsługę prawną, księgową, promocyjną itd. Całość działań administracyjnych i organizacyjnych realizowana jest poprzez Biuro PZPN, które stanowi centrum operacyjne Związku^[8].

Zadania PZPN

Przeciętnemu Kowalskiemu PZPN kojarzy się zapewne z polską reprezentacją w piłce nożnej i organizacją krajowych rozgrywek ligowych, jednak zakres działania tej organizacji jest znacznie szerszy. Związek zajmuje się krajową piłką nożną w sposób kompleksowy: całą strukturą, bezpieczeństwem, rozwojem, promocją tej dyscypliny – i to zarówno tej na poziomie zawodowym, jak i amatorskim. Poszczególne obszary działalności PZPN omawiamy poniżej (na podstawie art. 12 statutu PZN).

• Organizacja rozgrywek

  Jednym z podstawowych zadań PZPN jest organizacja i nadzór nad krajowymi rozgrywkami piłkarskimi. Chodzi o rozgrywki profesjonalne (2 najwyższe ligi), rozgrywki amatorskie (od III ligi po klasę C) oraz rozgrywki Pucharu Polski. Dotyczy to także rozgrywek kobiecych, młodzieżowych i futsalowych. PZPN przyznaje licencje klubom piłkarskim i prowadzi ich rejestr, publikuje regulaminy i kalendarze meczowe. Taka uporządkowana struktura gwarantuje, że wszyscy zawodnicy w Polsce rywalizują na tych samych zasadach i zgodnie z ustalonym wcześniej planem.

• Reprezentacje narodowe

  PZPN jest właścicielem wszystkich reprezentacji narodowych w piłce nożnej w Polsce (męskich i kobiecych, na poziomie seniorskim i młodzieżowym). Związek odpowiada więc za wybór selekcjonerów (a tym samym kadrowiczów), sztabów szkoleniowych, organizację zgrupowań, logistykę meczową itd. PZPN dba też o symbolikę reprezentacyjną, m.in. nadzoruje wykorzystanie Orła Białego na strojach zawodników. Z oczywistych względów obszar ten traktowany jest priorytetowo.

• Rozwój i jakość piłki nożnej

  Związek pełni misję edukacyjną i rozwojową. Realizuje programy szkoleniowe dla młodzieży (np. program Grassroots), certyfikuje szkółki piłkarskie i tworzy struktury dla młodych piłkarzy/piłkarek. Prowadzi także Szkołę Trenerów, która odpowiada za kształcenie i licencjonowanie szkoleniowców na różnych poziomach. Podobnie działa w obszarze sędziowskim – odpowiada za szkolenie, licencjonowanie i nadzór nad pracą arbitrów. Jednocześnie działania Związku dotyczą zwiększania dostępności futbolu (np. w małych miejscowościach).

• Przepisy i regulacje

  PZPN tworzy, a następnie wdraża regulaminy rozgrywek, zasady licencjonowania, przepisy dyscyplinarne i etyczne. Wydaje decyzje w rozmaitych sprawach np. odnośnie transferów, kontraktów zawodników, sporów między klubami, a także zatwierdza zmiany organizacyjne w klubach i związkach regionalnych.

  Pamiętajmy, że Związek działa nie tylko w oparciu o własny statut, ale też przepisy FIFA i UEFA. Jego zadaniem jest więc zapewnianie zgodności krajowych przepisów z regulacjami międzynarodowych organizacji, co jest niezbędne w kontekście rozgrywek międzynarodowych.

• Promocja polskiej piłki nożnej

  PZPN ma za zadanie promować polską piłkę nożną. W tym celu prowadzi działania marketingowe, podpisuje umowy sponsorskie, zarządza prawami telewizyjnymi i dba o wizerunek reprezentacji. Jest także odpowiedzialny za kontakty z mediami i kibicami.

• Współpraca z różnymi organizacjami

  PZPN współpracuje z wieloma partnerami, np. FIFA, UEFA, Ministerstwem Sportu, samorządami, organizacjami społecznymi i biznesowymi. Współpraca dotyczy organizacji wydarzeń piłkarskich, realizacji programów edukacyjnych, inwestycji infrastrukturalnych i innych. PZPN deleguje też swoich przedstawicieli do władz UEFA, dbając o interesy polskiego futbolu na arenie międzynarodowej.

• Zarządzanie systemem piłkarskim

  Przypomnijmy też, że PZPN nadzoruje i koordynuje działalność wszystkich ZPN, zarządza majątkiem Związku i jego siedzibą, prowadzi działalność operacyjną, finansową i prawną. Chroni również prawa oraz reprezentuje interesy zawodników, szkoleniowców, sędziów, działaczy piłkarskich itp.^[8].

PZPN a wyzwania XXI w.

Polski Związek Piłki Nożnej to rzeczywiście instytucja zarządzająca reprezentacją narodową i rozgrywkami ligowymi, ale nie tylko. Jak się okazuje, organizacja ta stanowi fundament, na którym opiera się cały system piłkarski w Polsce. Już od ponad 100 lat Związek kształtuje kierunki rozwoju futbolu w naszym kraju, buduje struktury organizacyjne i wspiera szkolenie na każdym poziomie. Dzięki przynależności do FIFA i UEFA, a z drugiej strony współpracy z klubami i regionalnymi związkami, PZPN ma realny wpływ na kształt polskiej piłki nożnej także w kontekście jej pozycji na arenie międzynarodowej.

Trzeba też podkreślić, że na przestrzeni dekad PZPN przeszedł długą drogę: od dynamicznego startu tuż po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, przez burzliwe czasy PRL i okres transformacji, aż po czasy współczesne. Dziś Związek funkcjonuje jako nowoczesna organizacja wpisana w międzynarodowy system sportowy, ale nadal stoi przed nim sporo zadań. Cyfryzacja rozgrywek, rozwój piłki kobiecej, skuteczne szkolenie młodzieży czy zapewnienie pełnej transparentności działań to na pewno jedne z ważniejszych i trudniejszych wyzwań. To, jak PZPN sobie z nimi poradzi, w dużej mierze zaważy na tym, jaki poziom osiągnie polska piłka w XXI w.

Przypisy:

1. Wikipedia, Polski Związek Piłki Nożnej. Dostępne na: https://pl.wikipedia.org/wiki/Polski_Związek_Piłki_Nożnej [dostęp: 2025-05-15].[↩][↩][↩][↩][↩][↩][↩][↩]
2. Wikipedia, Mistrzostwa Polski w piłce nożnej (1921). Dostępne na: https://pl.wikipedia.org/wiki/Mistrzostwa_Polski_w_piłce_nożnej_(1921) [dostęp: 2025-05-15].[↩]
3. Wikipedia, Reprezentacja Polski w piłce nożnej mężczyzn. Dostępne na: https://pl.wikipedia.org/wiki/Reprezentacja_Polski_w_piłce_nożnej_mężczyzn [dostęp: 2025-05-15].[↩][↩]
4. Portal Instytutu Pamięci Narodowej, Anna Płońska: Mecz otwarcia. Pierwszy występ polskiej reprezentacji na Mundialu. Dostępne na: https://ipn.gov.pl/pl/historia-z-ipn/186159,Anna-Plonska-Mecz-otwarcia-Pierwszy-wystep-polskiej-reprezentacji-na-Mundialu.html [dostęp: 2025-05-15].[↩]
5. Portal PZPN, Historia PZPN. Dostępne na: https://pzpn.pl/federacja/historia [dostęp: 2025-05-15].[↩]
6. Wikipedia, System ligowy piłki nożnej w Polsce. Dostępne na:  https://pl.wikipedia.org/wiki/System_ligowy_piłki_nożnej_w_Polsce [dostęp: 2025-05-15].[↩]
7. Portal PrzeglądSportowyOnet.pl, PZPN ogłasza rewolucyjne zmiany. Wprowadza je natychmiast. Dostępne na: https://przegladsportowy.onet.pl/pilka-nozna/inne-ligi/pzpn-oglasza-rewolucyjne-zmiany-wprowadza-je-natychmiast/7mh7sqh [dostęp: 2025-05-15].[↩]
8. Portal PZPN, STATUT POLSKIEGO ZWIĄZKU PIŁKI NOŻNEJ. Dostępne na: https://www.pzpn.pl/public/system/files/site_content/635/47-Statut Polskiego Związku Piłki Nożnej.pdf [dostęp: 2025-05-15].[↩][↩][↩][↩][↩][↩][↩]