Przeglądarki internetowe są dzisiaj czymś bez czego nie wyobrażamy sobie przeglądania Internetu. Nie zawsze tak było. Pierwsza przeglądarka internetowa pojawiła się w 1990 roku. Jej nazwa to WorldWideWeb, czyli rozwinięcie popularnego skrót WWW. Jej twórcą był Tim Berners-Lee – jeden z pionierów takiego Internetu jaki dzisiaj znamy. Pierwsza przeglądarka internetowa działała w trybie graficznym, a została stworzona na komputerze NeXT z systemem operacyjnym NeXTStep. Z czasem jej nazwa została zmieniona na Nexus, a to ze względu na mylenie programu z szerszym pojęciem jakim jest World Wide Web. Na szerokie wody przeglądarki www wypłynęły dopiero w 1993 roku za sprawą przeglądarki Mosaic. To od niej wywodzą się najpopularniejsze przeglądarki internetowe na czele z Windows Internet Explorerem. Ciekawostką jest fakt, że do dzisiaj można ją pobrać z sieci.
Zanim nastała długa era Internet Explorera, który w pewnym momencie niemal zmonopolizował rynek, została wydana przeglądarka internetowa, która w świadomości internautów utrzymuje się najdłużej. W roku 1994 pojawiła się Opera, która ciągle walczy o swoje miejsce na rynku. Nawet wydany rok później Internet Explorer z czasem przestał być rozwijany.
Kolejnym przełomem była premiera znanej i popularnej Mozilli Firefox. Jej historia jest trochę bardziej skomplikowana. Przeglądarki www, które później stały się tak bardzo popularne, swoją siłę czasem zawdzięczały przypadkowi, a nie planowanemu od początku do końca działaniu. Mozilla Application Suite to nazwa kodowa przeglądarki Netscape Navigator. Z czasem ten kod został upubliczniony. To z kolei zapoczątkowało Mozilla Suit. I tutaj dochodzimy do wspomnianego przypadku. Jeśli dzisiaj wymieniamy popularne przeglądarki internetowe, to raczej nie zapominamy o Firefoxie, którego to poprzednik w latach dziewięćdziesiątych miał być tylko testową platformą. Gdy powołano Fundację Mozilla, to wraz z nią rozpoczęto pracę nad późniejszym Firefoxem.
Kolejnym kamieniem milowym w rozwoju przeglądarek był program, bez którego żaden ranking przeglądarek internetowych nie ma racji bytu. Mowa o Chrome. Przeglądarka ta początkowo została wydana tylko dla systemu Windows. Mamy rok 2008. Przeglądarki www, które wtedy najczęściej były używane to Internet Explorer, Firefox oraz Opera. Wydawać by się mogło, że trudno będzie się wcisnąć pomiędzy nie kolejnemu graczowi. Pamiętajmy jednak, że za Chrome stał internetowy gigant jakim jest Google i to obecne na rynku programy mogły poczuć się zagrożone. Jak pokazała historia – nie bez powodu. Gdy wymieniamy popularne przeglądarki internetowe, nigdy nie pomijamy Chrome. Z czasem przeglądarka ta została wydana na kolejne systemy, a to jak zawojowała systemy mobilne, można porównać tylko do czasów dominacji Internet Explorera na systemach Windows.
O ile dzisiaj nawet darmowe przeglądarki internetowe się rozrosły i silnie ze sobą konkurują, to na początku lat dziewięćdziesiątych były czymś niezrozumiałym dla szarego Kowalskiego. Zastanówmy się zatem: Co to jest przeglądarka internetowa? Najkrótsza odpowiedź mogłaby brzmieć: jest to program komputerowy służący do przeglądania stron internetowych. To byłoby za proste. Można by tak było napisać, gdybyśmy opisywali najpopularniejsze przeglądarki internetowe w latach dziewięćdziesiątych, ale nie wiele lat później. Dzisiaj to prawdziwe kombajny, które stosowane są w komputerach osobistych, telefonach komórkowych, telewizorach, konsolach do gier, a nawet lodówkach, zegarkach i samochodach. Coraz więcej przedmiotów do codziennego użytku jest podłączone do globalnej sieci i ma prostą lub bardziej skomplikowaną przeglądarkę.
Ze względu na bardzo szybki rozwój stron internetowych, kodów w jakich są one pisane oraz zróżnicowanie sprzętu, popularne przeglądarki internetowe muszą być często aktualizowane. Wystarczy wziąć pierwszą lepszą przeglądarkę, która nie była aktualizowana od trzech lat i bardzo szybko przekonamy się, że coś z nią jest nie tak: jakaś strona nam się nie otworzy, inna rozjedzie, a inna przepuści wirusa, który nam zainfekuje komputer. Zanim zaczniemy zastanawiać się nad najważniejszymi i najciekawszymi funkcjami, przed wyborem przeglądarki weźmy pod uwagę częstotliwość aktualizacji – jak one są skuteczne i na czym polegają to już zupełnie inna historia.
Każdy ranking przeglądarek internetowych bierze pod uwagę ich szybkość. Jeżeli chodzi o czołówkę, to różnice w szybkości działania raczej ograniczają się do milisekund, więc to ciekawostka dla osób, które się tym pasjonują lub… żyją w wyjątkowym pośpiechu. Dla szarego Kowalskiego ważniejsza jest informacja o technologiach, które przeglądarka obsługuje. Nie widzimy tego, przeglądając sieć, ale to tak jakby Firefox, Chrome czy Safari znały biegle mnóstwo języków obcych, które muszą dla nas bezbłędnie przetłumaczyć. Nie jest to angielski i francuski, ale HTTP, HTML, CSS i JavaScript. To są podstawy, z którymi poradzą sobie darmowe przeglądarki internetowe. Poza tym, nie ma większych powodów, by za programy tego typu płacić. Jeśli zastanawiacie się jeszcze, co to jest przeglądarka internetowa, to współcześnie jest to program, który musi posiadać wymienione wcześniej funkcje. Każda szanująca się przeglądarka internetowa bez problemu powinna poradzić sobie z tekstem, obrazem, dźwiękiem i filmem. Poza tym, musi posiadać pamięć zwaną w internetowym języku ciasteczkami.
Najpopularniejsze przeglądarki internetowe oferują także funkcje, które nie są niezbędne do przeglądania internetu, ale sprawiają, że ta czynność jest łatwiejsza i przyjemniejsza. Rozwojowi sprzyja niekończąca się “wojna przeglądarek”. Jeszcze w pierwszej dekadzie lat dwutysięcznych funkcja zakładek wcale nie była tak oczywista jak dzisiaj. Gdy wydaje się, że program jest już kompletny, to pojawia się coś nowego i tak dzieje się od wielu lat. Nawet darmowe przeglądarki internetowe muszą najszybciej odpowiadać na wciąż rozwijający się Internet. Gdyby nie one, to tego rozwoju moglibyśmy zwyczajnie nie zauważyć, bo co szaremu Kowalskiemu po nowych językach, których nikt mu nie przetłumaczy. Jakie są przeglądarki internetowe, z których dobrze się korzysta? Poza funkcją zakładek i ulubionych, często ich podstawowe wersje potrafią obsługiwać wtyczki, które rozbudowują je w nieograniczonym zakresie. Są to chociażby gesty myszki, filtry reklam, menedżery do pobierania plików, a także dodatki czysto wizualne, zmieniające wygląd przeglądarki. W ten sposób u jednej osoby przeglądarka internetowa z flash playerem, czarnym motywem i tuzinem innych dodatków wygląda i działa zupełnie inaczej niż u kogoś, kto instalował inne rozszerzenia lub zupełnie z nich zrezygnował. Najlepsze przeglądarki internetowe mają wbudowany tryb prywatny, który umożliwia szybkie przeglądanie sieci bez śledzenia internauty, a więc między innymi bez aktywnych ciasteczek. Z drugiej strony potrafią zapisywać hasła i mają wbudowane menedżery do haseł, dzięki czemu nie trzeba się wszędzie logować
Prawie każda popularna przeglądarka internetowa ma swoją wersję zarówno na komputer stacjonarny jak i na telefony komórkowe. Dzięki temu pomiędzy przeróżnymi urządzeniami możemy przenosić swoje zakładki i historię przeglądania. Jak pokazują statystyki, coraz więcej osób przegląda sieć przy pomocy smartfonów, a nie laptopów lub komputerów stacjonarnych. Każda większa strona internetowa potrafi się dostosować do przeróżnej wielkości ekranów. Poniżej zaprezentujemy popularne przeglądarki internetowe. Ranking ten w pierwszej części zawiera programy działające na komputerach stacjonarnych, a w drugiej na telefony komórkowe.
Przeglądarki internetowe. Ranking
Chrome
Szybka przeglądarka internetowa stworzona przez wielką korporację jaką jest Google. Specjaliści od wyszukiwarki internetowej w kolejnych latach konsekwentnie poszerzali swoją działalność. Naturalną konsekwencją była budowa własnej przeglądarki. Chrome w pierwszej swojej wersji z 2008 roku został wydany na systemy Microsoft Windows. W kolejnym roku zostały wydane edycje na systemy Linux i macOS. Chrome na początku korzystał z silnika WebKit, który był wykorzystywany także w przeglądarce stworzonej przez Apple, czyli Safari. Później przeglądarka internetowa Chrome została przeniesiona na silnik Blink.
Ważną datą jest maj 2009 roku. To wtedy Chrome umożliwił instalację dodatków. Pod koniec tego roku powstało 300 rozszerzeń, a kilka miesięcy później było ich już ponad 6 tysięcy. Od trzeciej wersji istnieje także możliwość dostosowywania layoutu, wybierając swój ulubiony motyw. Twórcy dbają o to, by kolejne rozszerzenia tworzone przez społeczność nie psuły samej przeglądarki lub nie były zakamuflowanymi wirusami. W związku z tym Google podjęło dość kontrowersyjną decyzję, dając sobie prawo do zdalnego usuwania rozszerzeń, które pobrał już końcowy użytkownik. Przeglądarka internetowa Chrome przeszła bojowy antywirusowy test w marcu 2019 roku. Wtedy został zorganizowany hackerski konkurs. Żadnemu z uczestników nie udało się złamać zabezpieczeń Chrome. W kolejnych latach konkurs powtarzano, oferując nawet nagrodę w wysokości 20 tysięcy dolarów. Nikomu jednak nie udało się pokonać przeglądarki od Google.
Firefox
Według wielu użytkowników jest to najlepsza przeglądarka internetowa. Firefox wyewoluował z projektu, który miał służyć tylko do testowania nowych rozwiązań. Od początku rozpowszechniany jest na licencji wolnego oprogramowania. Opiekę nad Firefoxem sprawuje organizacja non-profit Fundacja Mozilla. Początkowo w logo programu znajdował się popularny lisek. Z czasem jednak to się zmieniało i był on tam coraz mniej widoczny. Sama nazwa zresztą z angielskiego zawiera w sobie słówko fox. Na początku “lisek” przeciwstawiany był głównie Internet Explorerowi, czyli produktowi wielkiej korporacji jaką jest Microsoft. Przeglądarka Firefox w swoich początkach trafiała przede wszystkim do bardziej świadomych internautów, którzy szukali czegoś ciekawszego i szybszego niż IE. Firefox działał szybciej i sprawniej wprowadzał nowe funkcje, które gigant Microsoft z dużym opóźnieniem kopiował.
Już pierwsza wersja z 2004 roku posiadała funkcję przeglądania w kartach – coś co jest dzisiaj absolutnym standardem. Pamiętajmy jednak, że wtedy o takiej opcji w Internet Explorerze mogliśmy tylko pomarzyć i długo to się nie zmieniało. Przeglądarka internetowa Mozilli była dostępna na kolejne systemy: Windows, Linux a także OS X. Ciekawostką jest to, że pomimo ostrej konkurencji, z okazji drugiego i trzeciego wydania programu, programiści Internet Explorera wysłali tort z gratulacjami. Być może wtedy czuli się jeszcze bardzo pewni siebie, a Firefoxa traktowali jak kolegę, który i tak zajmie niewielką część rynku. Kolejne wersje Firefoxa były wydawane coraz szybciej. Przełomem było dodanie rozszerzeń – była to kolejna wielka przewaga nad IE: ludzie chętnie zaczęli korzystać z wtyczki do blokady reklam, których na stronach internetowych było coraz więcej. Już mniejsze znaczenie miało, czy to przeglądarka internetowa z flash playerem, czy bez niego, bo można zawsze było zainstalować konkretny dodatek. Firefox jako jedna z pierwszy przeglądarek wykorzystywała wiele rdzeni procesora, dzięki czemu stała się znacząco szybsza. W 2008 roku przy okazji nowego wydania został ustanowiony rekord Guinessa w liczbie pobrań programu komputerowego w ciągu jednej doby.
Opera
Norweska przeglądarka internetowa, którą na tle konkurencji przez długie lata wyróżniała bardzo rozbudowana funkcjonalność już samej podstawowej wersji. Z czasem zmieniło się to o 180 stopni, gdy Opera wydała wersję piętnastą, która pozbawiona była podstawowych funkcji takich jak zakładki, a które to funkcje dostępne były we wcześniejszych edycjach. W przeciwieństwie do np. Firefoxa ma zamknięty kod źródłowy. Licencja na jakiej jest rozprowadzana zmieniała się przez lata. Początkowo rozprowadzana była na licencji shareware. Później zmieniono ją na adware (reklamy można było wyłączyć po wykupieniu klucza licencyjnego). W 2005 roku dołączyła do najpopularniejszych przeglądarek na świecie, stając się zupełnie darmowym programem. Wtedy też wyszła wersja 8.0, którą cechowało uproszczenie interfejsu, dzięki czemu stała się bardziej intuicyjna i mogła się podobać coraz większej liczbie internautów, których wcześniej mógł odpychać nadmiernie skomplikowany interfejs. Opera to szybka przeglądarka internetowa, co potwierdzają niezależne testy. Walka z konkurencją jest jednak na tyle silna, że miejsca w rankingu wydajności często się zmieniają.
Kolejna bardzo duża zmiana przyszła w roku 2012. Programiści zmienili dotychczasowy silnik przeglądarki jakim był Presto i zaczęli bazować na silniku WebKit i projekcie Chromium, na którym powstaje również Chrome. Od piętnastej wersji bardzo przyspieszyła szybkość kolejnych aktualizacji. Charakterystyczną cechą Opery są gesty myszy, które później były kopiowane w ramach dodatków dla konkurencyjnych przeglądarek. Opera zresztą też jak większość podobnych programów w końcu umożliwiła instalację rozszerzeń takich jak dodatki do blokady reklam.
Microsoft Edge
Ta przeglądarka internetowa jest następcą popularnego przez całe dekady Internet Explorera. Poprzedni produkt Microsoftu prawie zmonopolizował rynek dzięki udostępnianiu go wraz z podstawową wersją systemu operacyjnego Windows. Z czasem międzynarodowe organizacje w ramach konkurencji wymusiły na elektronicznym gigancie proponowanie w swoich systemach operacyjnych także innych przeglądarek. Po instalacji pojawiało się okienko: Przeglądarki internetowe. Lista była więc dostępna. Tam użytkownicy mogli wskazać jeden z programów, z którego będą chcieli korzystać. Internet Explorer wysoki udział w rynku nieco uśpił i z czasem ta przeglądarka internetowa przestała nadążać za konkurencją. Do dzisiaj popularne są memy, w których Internet Explorer wszystko robi za późno. Udział w rynku się zmniejszył, a zła sława pozostała. Microsoft postanowił zatem wypuścić zupełnie nowy produkt z nową nazwą. Pierwsza wersja pojawiła się na rynku w 2015 roku. Stała się domyślną przeglądarką systemu Windows 10 tak jak dawniej było z Internet Explorerem. Wyróżnia ją rozbudowana synchronizacja i integracja z Windowsem – także w kwestii zabezpieczeń antywirusowych. W przeciwieństwie do IE, Edge umożliwia korzystanie z rozszerzeń. To, co jednak zostało po poprzedniku, to niezbyt częste aktualizacje. Jednak dzięki silnej integracji z systemem operacyjnym, jest bezpieczną przeglądarką. O odbudowę dawnej popularności IE we w pełni rynkowych realiach jest trudno, ale sama przeglądarka nie jest już tak szeroko krytykowana.
Safari
Przeglądarka internetowa Safari pojawiła się na początku roku 2003. Jej twórcami są programiści Apple i to właśnie z ich innymi produktami jest najbardziej związana. W przeciwieństwie do większości bezpośredniej konkurencji, nie jest szeroko dostępna na wielu różnych systemach operacyjnych. Tylko jedna edycja 5.1.7 w latach 2007-2012 była dostępna na systemy z rodziny Windows. Poza tym przypadkiem, dalszy rozwój Safari jest konsekwencją polityki Apple, która polega na ekskluzywności przeróżnych rozwiązań i oprogramowania. W ten oto sposób przeglądarka internetowa Safari dostępna jest na macOS, iPady i iPhony. Podobnie jak część konkurencji, Safari korzysta z silnika WebKit. Przeglądarka ma zamknięty kod. Co ciekawe, jednym z jej programistów jest David Hyatt, który wcześniej pracował nad przeglądarką Firefox, która dla odmiany słynęła z tego, że jest programem otwartym i dalekim od ekskluzywności. Safari zdecydowanie najczęściej wykorzystywana jest na urządzeniach Apple, gdzie można także pobrać inne przeglądarki. Użytkownicy Apple jednak na tyle są zżyci z jej produktami, że rzadko szukają zamienników. Przeglądarkę wyróżnia funkcja Reader, która ułatwia czytanie artykułów w Internecie, ukrywając wszelkie zbędne elementy. Ludzie przyzwyczajeni do ogromnej bazy rozszerzeń przeglądarek takich jak Firefox i Chrome mogą zawieść się na Safari, bo jej baza dodatków jest zdecydowanie mniejsza.
Przeglądarki internetowe na urządzenia mobilne
Jak pokazują dane statystyczne, coraz więcej ludzi do przeglądania Internetu wykorzystuje smartfony – nawet częściej niż tradycyjne komputery osobiste i laptopy. W dalszej części przyjrzymy się jakie są przeglądarki internetowe na telefony komórkowe: co je wyróżnia, czym się charakteryzują i jakie są różnice w stosunku do ich odpowiedników na komputery. Nawet szybka przeglądarka internetowa musi być specjalnie dostosowana pod urządzenia mobilne i właściwie napisana od początku, dziedzicząc tylko część layoutu. Jak powinna wyglądać najlepsza przeglądarka internetowa?
Poniżej zaprezentowana lista przeglądarek internetowych wciąż jest żywa i ewoluuje: powstają nowe projekty, a obecne ze względu na częste aktualizacje są raz lepsze, a raz gorsze. Dobrym nawykiem jest sprawdzenie przynajmniej raz na kilka lat czy program, z którego korzystamy, to aktualnie najlepsza przeglądarka internetowa, czy może świat poszedł do przodu, a my zostaliśmy z jakimś starociem. Jeśli waszym konikiem są przeglądarki internetowe, ranking (swój osobisty) pewnie zaktualizujecie wiele razy w życiu.
Giganci, którzy tworzyli najlepsze przeglądarki internetowe początkowo na komputery osobiste, oczywiście dostrzegli, że muszą także zainteresować się urządzeniami mobilnymi. Z łatwością znajdziemy komórkowe odpowiedniki Firefoxa, Chrome i wszystkich wymienionych wcześniej przeglądarek. Ponieważ smartfony wypierają komputery do szybkiego przeglądania internetu, to być może najlepsze przeglądarki internetowe na urządzenia mobilne pozostaną tylko na nich i nigdy nie powędrują w odwrotnym kierunku, czyli na komputery osobiste, bo zwyczajnie ten ruch przestanie się opłacać. Poniżej kilka programów, które możecie zainstalować na swoich telefonach komórkowych.
Przeglądarki internetowe. Lista najciekawszych programów na urządzenia mobilne.
Samsung Internet
Nazwa przeglądarki może sugerować, że dostępna jest ona tylko na telefony Samsunga. Nic bardziej mylnego. Czasy, gdy każda komórka miała inny system operacyjny mamy dawno za sobą, więc nasze kieszonkowe komputery w zdecydowanej większości korzystają z kilku systemów operacyjnych i to pod nie pisane są programy, a nie pod konkretne modele telefonów. Oczywiście, najlepsze przeglądarki internetowe walczą trochę w stylu dawnego Internet Explorera, a więc konkretne z nich są w konkretnych telefonach ustawiane jako domyślne. Telefony Samsunga cieszą się w Polsce popularnością, to ich przeglądarka internetowa – również. Stawia ona na minimalizm, nie zapominając o tym, że telefony komórkowe – nawet te największe – wciąż mają niewielkie ekrany w porównaniu do laptopów, więc czym mniej zbędnych ikonek, tym lepiej. Samsung Internet ułatwia start nowym użytkownikom, umożliwiając synchronizację zakładek z Google Chrome.
UC Browser
Ta przeglądarka internetowa powstała w 2018 roku. Została stworzona przez UCWeb, które to należy do chińskiej Alibaba Group (popularny w Polsce AliExpress). Przeglądarka działa szybko dzięki kompresowaniu danych. Jej serwery działają jako proxy i to one “zmniejszają” strony przed wysłaniem ich do końcowego użytkownika. Dzięki temu strony na pierwszy rzut oka wyglądają tak samo, a ładują się zdecydowanie szybciej. Szybkość, to zresztą główna zaleta UC Browser – widać, że wszystko, co w niej jest robione ma przede wszystkim na celu przyspieszyć przeglądanie sieci. Podstawowa wersja przeglądarki wyposażona została w menedżera pobierania z opcją wstrzymywania i ponownego wznawiania. Pozwala także przeglądać strony internetowe w trybie offline po uprzednim zapisaniu zawartości. Chińska przeglądarka nie należy jednak do najbezpieczniejszych produktów na rynku. W 2015 roku ujawniono, że przenosi wrażliwe dane bez żadnego szyfrowania. Po drodze zdarzały się też wycieki danych. Niektóre państwa zarzucają UC Browser inwigilowanie użytkowników i niedostateczne dbanie o ich prywatność.
Dolphin
Nie jest to najlepsza przeglądarka internetowa w Polsce, ale nie jest też tak, że jest zupełnie nieznana. Na całym świecie pobrało ją już kilkadziesiąt milionów użytkowników. A zatem to nie tylko ciekawostka dla kogoś, kto chce się wyróżnić i nie korzystać z tego, co masy ludzi, a zdecydowanie więcej. Dopracowany program, w którym możemy wiele rzeczy personalizować jak np. zmienić kolor, ustawić tryb nocny. Ta ostatnia rzecz coraz częściej jest w standardzie w telefonach komórkowych: zdecydowanie ułatwia czytanie i sprawia, że oczy mniej się męczą. Jeśli jednak nie mamy takiej funkcji w samym systemie, to z pewnością skorzystamy z tego, co oferuje Dolphin. Ta przeglądarka internetowa posiada wszystkie najbardziej potrzebne popularne funkcje jak zakładki, ciasteczka i tryb prywatny. CIekawostką jest opcja “desktop”, która pozwala na telefonach komórkowych otwierać strony internetowe w wersjach przygotowanych na komputery stacjonarne.
Puffin
Jeśli chcemy wymienić najlepsze przeglądarki internetowe, to możemy zapomnieć o tych mniejszych, co nie znaczy mniej ciekawych programach, Jednym z nich jest Puffin. Twórcy zachwalają ją, mówiąc, że jest najszybsza na rynku, ale jak wiemy, miejsca w rankingu równie szybko się zmieniają. Zastosowano tutaj podobny mechanizm do chińskiej UC Browser. Strony internetowe zanim pojawią się na ekranie użytkownika, wcześniej są kompresowane na serwerach. Według twórców pozwala to zaoszczędzić nawet 90 procent transferu danych, co z pewnością ucieszy wszystkich, którzy korzystają z limitowanego Internetu. Ma ona oczywiście wszystkie cechy dobrej przeglądarki: obsługę zakładek, tryb incognito i dostęp do różnych motywów.
Aloha
Przeglądarka internetowa na urządzenia mobilne, która swoją sławę zawdzięcza przede wszystkim zabezpieczeniom, jakie w niej zastosowano. Jest jedną z ciekawszych propozycji dla osób, które większą wagę przykładają do prywatności (a jak wcześniej wspomnieliśmy, zdarzały się wycieki danych wrażliwych) niż do samego layoutu i dodatkowych funkcji, z których i tak rzadko się korzysta. Udostępnia ona możliwość skorzystania z darmowych VPN-ów (wirtualna sieć prywatna). Dodatkowo, potrafi blokować reklamy. Ciekawostką jest możliwość oglądania filmów VR bezpośrednio z poziomu przeglądarki.
Słowo końcowe
Świat przeglądarek internetowych nieustannie się rozszerza. W masowej świadomości istnieje 3-5 programów tego typu, ale jest ich znacznie więcej. Te, które kradną procent, albo pół procenta rynku wcale nie muszą być gorsze od swoich bardziej rozpoznawalnych braci. Lista przeglądarek internetowych rozszerza się także ze względu na ciągle powiększającą się liczbę urządzeń, na których mogą być używane. Osoby bardziej obeznane w temacie interesują się czy przeglądarka internetowa z flash playerem jest dzisiaj obowiązkiem, czy obsługa tego dodatku już wcale nie jest konieczna. Większość jednak zwróci uwagę na szybkość, o ile mówimy o sekundach, a nie ich ułamkach. Ważne jest także bezpieczeństwo i prostota obsługi. To czego nie warto, to z pewnością nie warto wiązać się z jednym programem na całe życie.
