Ogród Zoologiczny im. Stefana Milera w Zamościu to jedna z największych atrakcji województwa lubelskiego. Można w nim nie tylko na żywo zobaczyć wiele rzadkich gatunków zwierząt, ale również miło spędzić czas wraz z rodziną czy pogłębić wiedzę przyrodniczą. Jakie atrakcje czekają na zwiedzających ZOO w Zamościu?
ZOO Zamość – historia
Podczas zwiedzania województwa lubelskiego warto chociaż na chwilę odwiedzić Zamość. ZOO, wyróżniające się nowoczesnymi ekspozycjami, goszczące rzadkie gatunki zwierząt, to prawdziwa duma tego urokliwego miasta nazywanego „perłą renesansu”. Ogród Zoologiczny w Zamościu może poszczycić się długą historią. Jego początki sięgają 1918 r., kiedy to nauczyciel biologii Stefan Miler postanowił założyć ogródek przyrodniczy przy gimnazjum. Innowacyjna – pierwsza tego typu w Polsce – instytucja miała nie tylko wspomagać proces dydaktyki zoologii i botaniki, ale również kształtować u uczniów zainteresowanie naturą poprzez bezpośredni kontakt z roślinami i zwierzętami. Początkowo ogródek zajmował powierzchnię 20×12 m – znajdowały się w nim rośliny ozdobne i budka dla wiewiórek. Z czasem w ZOO zamieszkały: żółwie, węże, jaszczurki, traszki. Ogród wzbogaciły także: staw, fontanna i ptaszarnia. W 1924 r. ogródek uzyskał dodatkową powierzchnię (0,84 ha). Pozwoliło to na jego dalszy rozwój. W ogrodzie pojawiło się wiele gatunków zwierząt: sarny, przepiórki, derkacze, bociany białe, jastrzębie, papugi, kanarki, wilki, kosy, drozdy, szczygły, czyżyki, przepiórki, kuropatwy, bażanty, gołębie. W 1926 r. do ZOO przybyli kolejni lokatorzy: dzik, susły, chomiki, tchórze, borsuki, lisy. Ogród cieszył się coraz większym zainteresowaniem mieszkańców Zamościa. Z instytucji edukacyjnej przekształcił się w miejsce rekreacji i kontaktu z przyrodą. Ogromnym wyróżnieniem dla ogrodu stała się wizyta prezydenta Ignacego Mościckiego w 1927 r. Przy wsparciu finansowym państwa udało się wybudować gawrę dla niedźwiedzi. Wkrótce do ogrodu przybyły pierwsze niedźwiedzie (2-letni niedźwiedź z Hamburga, 1,5-letnia niedźwiedzica „Basia”), lew „War”, małpy rezusy „Wojtuś” i „Kasia” oraz ryś.
Zdjęcie: MaKa~commonswiki / commons.wikimedia.org
W 1953 r. ogródek szkolny został oficjalnie przekształcony w Miejski Ogród Zoologiczny w Zamościu. W 1980 r. ZOO w Zamościu zostało przeniesione na większy teren (około 16 ha), położony między ulicami: Szczebrzeską i Dzieci Zamojszczyzny. W nowym ogrodzie zoologicznym znajdowały się m.in.: małpiarnia (z ekspozycjami naczelnych, gryzoni, ptaków ozdobnych i egzotycznych roślin), pawilon z ekspozycją dużych drapieżnych, ryb i gadów, wybiegi dla zwierząt kopytnych, klatki dla ptaków grzebiących, woliera ptaków drapieżnych, staw dla ptaków wodnych. W 2002 r. w Ogrodzie Zoologicznym w Zamościu pojawiła się ekspozycja botaniczna złożona z około 650 gatunków roślin należących do grup roślin: chronionych, użytkowych, europejskich, azjatyckich, amerykańskich. W 2009 r. rozpoczęła się kompleksowa przebudowa i modernizacja Ogrodu Zoologicznego w Zamościu. Dzięki przeprowadzonym pracom zyskał on nowoczesny wygląd i stał się jedną z największych atrakcji województwa, przyciągającą każdego roku nawet 200 000 turystów.
ZOO Zamość – cennik
Jakie bilety i w jakiej cenie oferuje ZOO Zamość? Cennik obejmuje: bilety normalne, bilety ulgowe, bilety roczne i bilety zbiorowe. Zgodnie z cennikiem z 2020 r. wstęp do ZOO w Zamościu od wtorku do niedzieli dla osób z biletem normalnym to koszt 23 zł, a z biletem ulgowym – 18 zł. Opłata za zwiedzanie ogrodu zoologicznego w poniedziałki to 18 zł dla wszystkich zwiedzających. Za normalny imienny bilet roczny, uprawniający do wstępu do ogrodu przez cały rok, zapłacimy 115 zł, a za ulgowy – 90 zł.
Atrakcyjne zniżki czekają na posiadaczy Karty Dużej Rodziny – za bilet normalny zapłacą oni 21 zł, a za ulgowy – 16 zł. Zbiorowy bilet wstępu dla grupy minimum 15 osób to koszt 18 zł za osobę. Uczestnictwo w lekcjach edukacji ekologicznej w ZOO kosztuje 5 zł + cena za bilet wstępu, a w imprezach specjalnych – 23 zł.
Z biletów ulgowych mogą skorzystać dzieci w wieku od 3 do 6 lat, uczniowie i studenci do 26 lat, emeryci i renciści, osoby niepełnosprawne i osoby im towarzyszące, weterani poszkodowani. Wymagane jest okazanie dokumentów uprawniających do zniżki. Darmowy bilet wstępu mogą uzyskać dzieci poniżej 3. roku życia, opiekunowie grup szkolnych (1 osoba na 15 dzieci), opiekunowie grup osób niepełnosprawnych (1 osoba na 5 osób niepełnosprawnych) oraz osoby posiadające aktualna Zamojską Kartę Turysty.
ZOO Zamość – ekspozycje
Interesujące ekspozycje to niewątpliwy atut ZOO w Zamościu. Wybiegi i pawilony zwierząt imitują naturalne środowisko ich życia. Przy wejściu na teren ogrodu zoologicznego, niedaleko głównej kasy, znajduje się wybieg dla niedźwiedzi, gdzie można podziwiać niedźwiedzie brunatne. Po przekroczeniu bramy głównej na zwiedzających czekają kolejne atrakcje. Ekspozycja pazurkowców pozwala z bliska obserwować zachowania niewielkich małp takich jak tamaryny czy pigmejki. Uwagę wielbicieli gadów z pewnością przykują ekspozycje żółwi – stepowego oraz błotnego (jedynego występującego w Polsce w stanie dzikim). Nieodzownym elementem wizyty w ZOO w Zamościu jest też wizyta w małpiarni i motylarni. Na miłośników ptaków czekają z kolei: woliery z sowami i ptakami wodnymi, pawilon z ptakami grzebiącymi, staw z ptakami wodnymi. W samym centrum ogrodu zoologicznego znajduje się także pawilon dla ptactwa wodnego i wyspa lemurów. W ZOO w Zamościu nie brakuje ponadto wybiegów z najpopularniejszymi zwierzętami egzotycznymi. Wybiegi z żyrafami, hipopotamami, antylopami i wielbłądami nieustannie budzą zainteresowanie zarówno dzieci, jak i dorosłych. W Ogrodzie Zoologicznym w Zamościu podziwiać można również drapieżne koty, małe zwierzęta kopytne, egzotyczne gady, płazy, ryby i bezkręgowce. Specjalny wybieg zwierząt australijskich powala turystom poznać faunę tego niezwykłego, odległego kontynentu.
ZOO Zamość – zwierzęta
W ZOO w Zamościu (w 2020 r.) podziwiać można przedstawicieli blisko 300 gatunków zwierząt. Wśród nich nie brakuje gatunków rzadkich i nietypowych. Każdy, kto chciałby na chwilę przenieść się w najodleglejsze zakątki globu, może tutaj na własne oczy zobaczyć: zebry, żyrafy, wielbłądy, tapiry, kapibary, gazele, dikdiki, góralki przylądkowe, koczkodany, lwy, pigmejki, surykatki, mundżaki, kapucynki, koty argentyńskie, siki wietnamskie, otocjony. Dzieci z pewnością ulegną urokowi sympatycznych kuców szetlandzkich, kóz karłowatych czy osiołków somalijskich. Wielbiciele ptasich treli, powietrznych i wodnych akrobacji mogą w ZOO w Zamościu miło spędzić czas w towarzystwie m.in.: puszczyka, ary zielonej, kakadu różowej, bażanta złocistego, bernikli kanadyjskiej, czubacza hełmiastego, mandarynki, pawia, pelikana, nandu szarego, olśniaka himalajskiego. Z ZOO nie wyjdą zawiedzeni także zapaleni akwaryści. Czekają na nich takie gatunki jak: bystrzyk czerwony, dianema długowąsa, brzanka czerwonopręga, długowąs kolczysty, hokejówka amazońska, maczugowiec smukły, motylowiec buchholza, naskalnik Regana, pyszczak wspaniały, płaszczka słodkowodna, ślepiec jaskiniowy, szczelinowiec wielopręgi, ukośnik marmurkowy, żaglowiec większy, zbrojnik lamparci, zwinnik jarzeniec, świecik kongolański. Niezapomnianych wrażeń może dostarczyć też obserwacja gadów i płazów. ZOO w Zamościu zamieszkują m.in.: agama brodata, bazyliszek pasiasty, gekon madagaskarski, legwan zielony, waran mangrowy, żółw lamparci, żółw żabuti, drzewołaz, rzekotka wspaniała, wiosłonóg Dawida. Warto też obejrzeć ekspozycję z bezkręgowcami, gdzie znajdują się ptaszniki czy tarantule.
W ZOO w Zamościu spotkać można również wiele nietypowych i rzadkich gatunków. Do wyjątkowych mieszkańców ogrodu należą m.in.:
Łaskun chiński
Łaskuny chińskie to jeden z najciekawszych zwierząt, jakie można podziwiać w Ogrodzie Zoologicznym w Zamościu. Do zamojskiego ZOO trafiły w 2016 r. z Batu Secret Zoo na Jawie w Indonezji. Łaskuny to niewielkie ssaki (50-76 cm), przypominające nieco wyglądem koty. Ich charakterystyczną cechą jest „maska” znajdująca się na pyszczku. W celach ostrzegawczych łaskuny używają wydzieliny gruczołów zapachowych. Łaskuny sprawnie przemieszczają się po drzewach, są aktywne nocą, a dzień spędzają głównie na leniwym wypoczynku. Żywią się owadami, roślinami i niewielkimi kręgowcami.
Drzewołaz błękitny
Drzewołaz błękitny to niewielki (3,8-4 cm) płaz, wyróżniający się jaskrawoniebieskim ubarwieniem. W naturze zamieszkuje lasy deszczowe, często spotkać można go w okolicy strumieni. W skórze drzewołaza błękitnego znajdują się gruczoły wydzielające toksyczne alkaloidy.
Krokodyl kameruński
Krokodyl kameruński to kolejny fascynujący zwierzak, którego można zobaczyć w Ogrodzie Zoologicznym w Zamościu. Charakterystyczną cechą gatunku jest krótki, spłaszczony pysk. Krokodyl kameruński jest aktywny głównie nocą. W ciągu dnia chroni się w samodzielnie wykopywanych norach. Żywi się rybami, płazami, skorupiakami.
Paletka barwna
Miłośnicy akwarystki podczas wizyty w ZOO w Zamościu koniecznie powinni zobaczyć akwarium z paletkami. Ryby te w warunkach naturalnych występują w dorzeczu Amazonii. Ich cechą rozpoznawczą jest silnie spłaszczone, dyskowate ciało i pręgowane ubarwienie.
Ara araruna
Rozgadane, kolorowe papugi od lat fascynują zwiedzających Ogród Zoologiczny w Zamościu. Jaskrawo upierzona, żółto-niebiesko ara zwyczajna osiąga wielkość 80-95 cm. Żyje w parach lub niewielkich grupach, zamieszkując podmokłe lasy w Ameryce Południowej. Ara ararauna dysponuje potężnym głosem, który umożliwia jej porozumienie się z innymi członkami grupy.
Sowa śnieżna
Możliwość obserwacji sowy śnieżnej w ZOO w Zamościu to nie lada gratka dla wszystkich fanów Harry’ego Pottera. Płeć tych ptaków można rozpoznać już po upierzeniu – samce są czysto białe, a u samic występują brązowe prążki na piórach. Sowa śnieżna występuje w tundrze. Jest dobrze przystosowana do niskich temperatur, dzięki obfitemu upierzeniu. Poluje w dzień – żywi się głównie gryzoniami i ptakami. Gniazduje na ziemi.
Dzioborożec srebrnolicy
Dzioborożec przykuwa uwagę swoim nietypowym wyglądem. Olbrzymi dziob z rogowym kaskiem, pełniącym funkcję rezonatora, oraz połyskujące fioletowo-niebieskie upierzenia sprawią, że nie sposób przejść obok niego obojętnie. Dzioborożec jest znany z wyjątkowego sposobu gniazdowania. Samiec na czas wysiadywania jaj i odchowu piskląt zamurowuje samicę w dziupli przy użyciu mułu, kału i resztek pożywienia.
Emu
Emu to jeden z największych ptaków żyjących na świecie – osiągają wielkość 150–190 cm i wagę 30–55 kg. Choć nie potrafi latać, jest doskonałym biegaczem. Może osiągać prędkość nawet 50 km/h. Pióra emu są zredukowane i wyglądem przypominają sierść. Niewielkie skrzydła pomagają ptakom zachować równowagę w czasie biegu.
Lemur katta
Lemur katta, ze względu na swoją filmową przeszłość, cieszy się ogromnym zainteresowaniem najmłodszych miłośników zwierząt zwiedzających Ogród Zoologiczny w Zamościu. Pochodzący z Madagaskaru ssak wyróżnia się długim ogonem (40 cm) w czarno-białe prążki. Lemur katta żyje w grupach do 20 osobników. Choć sporo czasu spędza na ziemi, nigdy nie oddala się zbytnio od swoich drzew. Młode lemury aż do ukończenia 2. tygodnia życia są noszone na brzuchu przez matkę. Następnie wspinają się na grzbiet, gdzie spędzają czas aż do osiągnięcia pełnej sprawności.
Oryks szablorogi
Oryks szablorogi to gatunek antylopy, zamieszkującej stepowe i pustynne obszary Afryki. Długie, wygięte rogi oryksa przez lata stanowiły cenne trofeum myśliwskie, co sprawiło, że ssak ten znalazł się na skraju wyginięcia. Dzięki hodowli w ogrodach zoologicznych obecnie prowadzone są próby introdukcji oryksa. Oryks jest doskonale przystosowany do życia na terenach ubogich w wodę. Potrafi regulować temperaturę ciała poprzez ograniczenie pocenia oraz utraty wody przez nerki.
Kapibara
Kapibara jest największym gryzoniem żyjącym obecnie na świecie. Występuje na terenie Ameryki Południowej i Środkowej. Osiąga wielkość 1025–1340 mm i wagę 35–65 kg. Żyje w grupach składających się nawet z kilkudziesięciu osobników. Do komunikacji wykorzystuje zróżnicowane sygnały dźwiękowej. Jest utalentowanym pływakiem.
Boa dusiciel
Boa dusiciel to jeden z najbardziej znanych węży, który budzi powszechną grozę. Osiąga długość 2-4 m. W naturze występuje głównie w tropikalnych lasach. Boa dusiciel często wspina się na drzewa w poszukiwaniu pokarmu. Jest aktywny w nocy, dzień zwykle spędza w kryjówkach. Swoje ofiary dusi i połyka w całości.
Hipopotam karłowaty
Hipopotam karłowaty to roślinożerny ssak, zamieszkujący lasy deszczowe i bagna Afryki. Prowadzi nocny, samotniczy, skryty tryb życia. Hipopotam karłowaty spędza większość czasu w wodzie, by zapobiec wysychaniu skóry. Jego skóra wydziela specjalną substancję, która chroni przed działaniem słońca. Dzięki zastawkom w uszach i nozdrzach hipopotam może bez problemu nurkować w wodzie.
Tamaryna białoczuba
Tamaryna białoczuba to urocza małpka, która przykuwa uwagę swoją długą, białą grzywą. Należy do gatunków krytycznie zagrożonych wyginięciem – w naturze zamieszkuje tereny Kolumbii. Dysponuje szerokim repertuarem odgłosów, pozwalającym wyrażać nastrój i odstraszać intruzów. Tamaryna jest aktywna w ciągu dnia. Żywi się owadami, pająkami, ptakami, płazami, kwiatami. Żyje w niewielkich rodzinnych grupach złożonych z 2-8 osobników.
Tygrys amurski
Tygrys amurski to kolejny z gatunków zagrożonych, które można zobaczyć w Ogrodzie Zoologicznym w Zamościu. W naturze występują one jedynie na syberyjskich obrzeżach Rosji – głównie w lasach i pobliżu zbiorników wodnych. Tygrys amurski uznawany jest za największego żyjącego przedstawiciela kotowatych – osiąga masę nawet 300 kg. Jest utalentowanym pływakiem, lubiącym spędzać czas na wodnych harcach. Tygrys amurski jest świetnie przystosowany do życia w niskich temperaturach – izolację termiczną zapewnia mu 5-centymetrowa warstwa tłuszczu znajdująca się w pachwinach i na brzuchu.
Jeżozwierz afrykański
Jeżozwierz afrykański jest największym gryzoniem zamieszkującym Afrykę. Osiąga wagę nawet 15 kg. Zamieszkuje tereny suche i skaliste. Oryginalny wygląd jeżozwierza to zasługa kolców występujących na grzbiecie i ogonie. Stanowią one skuteczną obronę przed wrogami. Jeżozwierze słyną z nietypowego rytuału godowego, obejmującego m.in. stroszenie kolców. Młode jeżozwierze przychodzą na świat z miękkimi kolcami, które stopniowo twardnieją.
ZOO Zamość – atrakcje
Ogród Zoologiczny im. Stefana Milera w Zamościu przygotował dla zwiedzających szereg atrakcji. Dzięki bogatej ofercie edukacyjnej wszyscy miłośnicy zwierząt mogą dowiedzieć się więcej o życiu i zwyczajach mieszkańców ZOO. Grupy zorganizowane mogą skorzystać ze zwiedzania ZOO wraz z przewodnikiem, który opowie o nietypowych gatunkach, jakie można zobaczyć w ogrodzie i przedstawi najciekawsze informacje o egzotycznych zwierzętach.
Dział dydaktyczny dba o rozwój wiedzy przyrodniczej u dzieci i młodzieży. Organizuje lekcje w ZOO dostosowane do wieku i potrzeb uczestników. W Ogrodzie Zoologicznym w Zamościu znajduje się ścieżka dydaktyczna, stworzona z tablic tematycznych. Dzięki planszom można bliżej poznać wybrane gatunki zwierząt. Tablice przedstawiają informacje o wyglądzie, biologii, stanie zagrożenia i sposobie ochrony zagrożonych gatunków. Ścieżka dydaktyczne („Śladami zwierząt Afryki”) gwarantuje, że wizyta w ZOO będzie nie tylko rozrywką, ale również cenną lekcją przyrody. Na najmłodszych czekają także konkursy i imprezy okolicznościowe.
Na terenie ZOO w Zamościu działają punkty gastronomiczne, w których można zjeść smaczny posiłek, odpocząć i zrelaksować się w otoczeniu egzotycznych zwierząt. Nie lada atrakcją dla najmłodszych może być wizyta w parku linowym Zoolandia, położonym w centrum ogrodu. Dzieci w parku linowym mogą rozładować swoją energię, korzystając z wiszących mostów czy zjeżdżalni. Park linowy to również idealne miejsce do zorganizowania urodzin. Park jest czynny od 1 maja do 30 sierpnia – codziennie w godzinach 10.00 – 18.00, a we wrześniu tylko w weekendy. Na terenie ZOO w Zamościu działa sklepik z pamiątkami, gdzie można zakupić gadżety przypominające miłe chwile spędzone w ogrodzie.
Wielbiciele przyrody z pewnością nie mogą przegapić sezonowych ekspozycji. Od 1 maja do 30 września w ZOO w Zamościu można podziwiać wielobarwne motyle w motylarni. Dzieciom frajdę sprawi z pewnością wizyta w MINI ZOO. Maluchy mogą w nim nie tylko z bliska poobserwować zwierzaki (takie jak: koza domowa, osioł afrykański, osioł somalijski, osioł nubijski, kuc) ale również je pogłaskać czy nakarmić przygotowaną karmą. W pobliżu MINI ZOO znajduje się plac zabaw.
ZOO Zamość – bilety
Bilety do ZOO w Zamościu można zakupić w kasie głównej, kasie weekendowej lub online. W 2020 r. kasa główna czynna jest codziennie w godzinach od 9 do 18. Kasa weekendowa obsługuje turystów w soboty, niedziele i święta.
Przed zakupem biletów warto zapoznać się z regulaminem zwiedzania ZOO w Zamościu. Bilety zakupione za pośrednictwem strony internetowej nie podlegają zwrotowi ani wymianie. Bilety do ZOO zakupione przez internet można odebrać w kasie głównej od godziny 9:30 do godziny przed zamknięciem kasy w dniu kolejnym po dokonaniu płatności lub w innym terminie – po okazaniu dowodu wpłaty.
ZOO Zamość – godziny otwarcia
ZOO w Zamościu w 2020 r. jest otwarte przez cały rok (z wyjątkiem 1 stycznia i 25 grudnia) od poniedziałku do niedzieli. Przed wizytą w ogrodzie warto jednak sprawdzić aktualne godziny otwarcia. W jakich porach można odwiedzić ZOO Zamość? Godziny otwarcia zmieniają się kilka razy w roku. Od kwietnia do września można wejść do ZOO od 9 do 18. W marcu i październiku Ogród Zoologiczny w Zamościu zaprasza zwiedzających w godzinach od 9 do 16. W sezonie zimowym – od listopada do lutego – godziny otwarcia ZOO w Zamościu to 9-15. Ogród Zoologiczny im Stefana Milera w Zamościu można zwiedzać maksymalnie przez 1,5 h po zamknięciu kas.
ZOO Zamość – dojazd
Ogród Zoologiczny w Zamościu znajduje się przy ul. Szczebrzeskiej 12, niemal w samym centrum miasta. Turyści mogą skorzystać z komunikacji kolejowej, jaką oferuje Zamość. ZOO jest usytuowane w pobliżu stacji PKP. Tuż obok ogrodu znajduje się też parking dla samochodów.
ZOO Zamość – ciekawostki
- Od 2010 r. ZOO w Zamościu należy do Europejskiego Stowarzyszenia Ogrodów Zoologicznych i Akwariów (EAZA) – organizacji skupiającej najważniejsze ogrody zoologiczne w całej Europie.
- ZOO w Zamościu aktywnie uczestniczy w programach ochrony gatunków zagrożonych wyginięciem. W 2020 r. znajduje się w nim aż 19 gatunków objętych Europejskim Programem Ochrony Zwierząt: oryks szablorogi, tygrys amurski, hipopotam karłowaty, pantera cejlońska, osioł somalijski, gazela Mhor, żyrafa siatkowana, żyrafa Rotshilda, wari czarnobiały, tamaryna białoczuba, sajmiri peruwiańska, koczkodan górski, makak wanderu, kot argentyński, sika wietmnamski, kob liczi, wikunia, ibis grzywiasty.
- Przy ZOO w Zamościu działa ośrodek CITES, w którym przetrzymywane są zwierzęta pochodzące z przemytu. W okresie od 1992 do 2019 r. do ogrodu trafiło około 17 000 zwierząt odebranych przez policję i służby celne. Wśród nich były m.in.: walabia benetta, pyton królewski, olśniak himalajski, czubacz hełmiasty, kakadu różowa, kakadu ognistoczuba, żółw stepowy.
- Ogród Zoologiczny w Zamościu zajmuje powierzchnię 13,8 ha.
- Na zwiedzanie zamojskiego ZOO trzeba poświęcić około 1,5-2 h.
 | Marta Majewska Autorem tekstu jest Marta Majewska, absolwentka hodowli i ochrony zwierząt towarzyszących i dzikich (SGGW) oraz dziennikarstwa i komunikacji społecznej (UW). Dyplomowana zoopsycholog, stale poszerzająca swoją wiedzę na licznych kursach i szkoleniach. Z pasji dziennikarka – autorka wielu artykułów o tematyce zoologicznej dla portali internetowych i czasopism branżowych. |
